به نام آنکه جان را فکرت آموخت/ چراغ دل به نور جان برافروخت ...
در آدم شد پدید این عقل و تمییز که تا دانست از آن، اصلِ همه چیز چو خود را دید یک شخص معین تفکـر کـرد «تا خود چیستم مـن؟» « شیخ محمود شبستری»
علوم انسانی در مسیر پاسخ دادن به همین پرسش نخست بشر پدید آمده است؛ از این رو دانشی که بر اساس تفکر، و به کار گرفتن قوه تعقل و تمییز، برای شناخت «انسان» و به تبع آن «جهان و آفرینش» و رابطه آن‌ها با هم پدید آمده، «علوم انسانی، نامیده شده است؛ و شاید هم همین روند طبیعی و ضروری بوده که سبب شده در دانشگاه تربیت مدرس نیز «دانشکده علوم انسانی» آغازگر تأسیس این دانشگاه شود و در پی آن سایر دانشکده‌ها و رشته‌ها، به عنوان مکمل به آن ملحق گردند. حتی اینکه پس از گذشت حدود 35 سال از تأسیس دانشگاه تربیت مدرس، مصراع «خرد باید دانش و راستی» به عنوان شعار اصلی این دانشگاه برگزیده شده است، خود دلیل دیگری است که این ضرورت طبیعی را تأیید می‌کند. ما نیز از آن جهت که رابطه دوسویه علم و عمل را در کانون توجه خود قرار داده‌ایم و علاوه بر وظیفه‌ای که در کشف جهان‌های ناشناخته در مسائل و مباحث نظری و توسعه مرزهای دانش برای خود قائل هستیم، نمی‌خواهیم از ادای وظیفه نسبت به جامعه غافل بمانیم؛ بر نقش توسعه و تعمیق دانایی برای افزایش توانایی های علمی و عملی، تأکید ورزیده ایم و مفهوم مصراع « توانا بود هر که دانا بود» را سرلوحه کار خویش قرار داده و از همین رو است که مسیر خود را در جهت «حرکت به سوی مرجعیت علمی» و دستیابی به آن تنظیم نموده‌ایم.
بنابراین دانشکده علوم انسانی به طور جدی خود را ملزم کرده است که در بین دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور و حتی در منطقه و فراتر از آن، دارای شاخصه‌های برجسته علمی و ممیزه‌های اختصاصی مشخص باشد؛ به گونه ای که همواره در بین اهل دانش به آن اختصاصات برجسته علمی، مشهور و شناخته گردد. بر این اساس هر رشته یا گروه آموزشی موظف است برای توجیه ضرورت ادامه فعالیت خود، روند حرکتی خویش را با معیارهای مذکور هماهنگ سازد، و با پرهیز از موازی کاری، به عرصه‌های نو در عالم دانش گام بگذارد. بدیهی است دستیابی به تحقق چشم انداز مذکور آسان نیست و به کوشش و وقت زیادی نیاز دارد، ولی به هر حال مسیری است که برنامه ریزی و حرکت در آن، به عنوان هدف اصلی این دانشکده برگزیده شده است.
از این رو هر نوع فعالیت علمی (تدریس، تحصیل و ...) در این دانشکده نیازمند عزم، علاقه و پشتکار جدی و به‌خصوص صبر و حوصله در قبال ناملایمات و کمبودها برای رسیدن به هدف‌های عالی مذکور است؛ و این برای کسی که علاقه مند به دانش و نوآوری است، کار دشواری نیست زیرا شیرینی حرکت در مسیرها و روش‌های نو به گونه‌ای است که جوینده دانش را نه تنها خسته نمی‌کند که وی را با عزم و اراده قوی به پیش می‌برد و احساس مفید بودن را به وی ارزانی می دارد؛ به نظر ما این وظیفه کسانی است که خداوند استعداد و توانایی لازم را به ایشان عطا کرده و از نور هدایت وجود خویش در جان و دل آنان تابانده است. فراموش نکنیم که وظیفه طبیعی مشعل‌داران، روشنی بخشیدن است.