گروه آموزشی زبان وادبیات عربی همزمان با تاسیس دانشگاه تربیت مدرس در آغاز دهه‌ی شصت راه اندازی شد و فعالیت خود را با مدیریت مرحوم دکترفیروزحریرچی، چهره ماندگار رشته زبان و ادبیات عربی، آغاز کرد. این گروه از آغاز با تلاش اساتید برجسته کشورمانند روانشاد دکترحریرچی، روانشاد دکتر آیینه وند، روانشاد دکترانوار، همچنین آقایان دکتر آذرتاش آذرنوش و دکتر محمد فاضلی توانست نسل جدید و نوآوری را از دانش آموختگان زبان و ادبیات عربی تربیت کند که زیربنای تحولات بعدی این رشته در ایران گردند. رویکرد گروه عربی از آغاز تأسيس تربیت اعضاي هیئت‌علمی دانشگاه‌ها در دو مقطع کارشناسي ارشد و دکترا و در دو حوزه‌ي زبان عربي و ادبيات عربی بود.
در آغاز فعالیت این گروه، زبان وادبیات عربی دارای گرایش خاصی نبود؛ اما با تلاش اعضای گروه در سال‌های بعد برنامه آموزشی رشته‌های ادبیات عربی و آموزش زبان عربی تدوین شد و در دانشگاه تربیت مدرس این دو در دوره کارشناسی ارشد راه اندازی گردیدد. در دوره دکتری اگرچه عنوان رشته همچنان زبان وادبیات عربی است؛ اما اصلاحات اساسی در برنامه آموزشی این مقطع در دانشگاه تربیت مدرس اعمال شده است، از این‌رو گروه زبان وادبیات عربی دانشگاه تربیت مدرس در به روزکردن برنامه آموزشی دوره دکتری در میان گروه های زبان وادبیات عربی کشور همچنان پیشرو است. رسالت و هدف‌هاي گروه آموزشي زبان و ادبيات عربی رشتۀ زبان و ادبیات عربي، جایگاه درخوری در شناخت فرهنگ و تمدّن عظيم اسلامي دارد. ازاین‌رو، در بیشتر دانشگاه‌های شناخته‌شدۀ دنيا و دانشگاه‌های معروف كشورمان، از دیرباز حضوري موثّر و فعّال داشته است. پس از انقلاب اسلامي، به خاطر ماهیت فرهنگی این رشته، به شدّت گسترش یافت تا آنجا که در بیشتر دانشگاه-هاي دولتي و آزاد، در مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری راه‌اندازی گردید. زبان عربی، افزون بر اینکه زبان قرآن و زبان دینی مسلمانان و حامل میراث تمدّن اسلامی است، يكي از زبان-هاي زنده دنيا هم به شمار میرود و صدها میليون انسان در بیش از 20 کشور به آن تكلّم مي‌كنند و با زبان و ادبیات فارسي، به شكل بي‌نظيري، پیوند تاریخی و فرهنگی دارد. بدیهی است که سیاستگزاران فرهنگی و آموزشی کشور به زبان و ادبیات آن توجّه ویژه‌ای کنند تا آنجا که در قانون اساسي جمهوري اسلامي، در مادۀ 16 ضرورت آموزش زبان عربي از سطوح راهنمایي تا پايان دورۀ متوسطه الزامی شده است.
رشته زبان و ادبیات عربي دو بخش دارد: بخش اوّل: «زبان عربي» و بخش دوم: «ادبیات عربي» است؛ اما تا سال 1385 اين رشته با عنوان کلی «زبان و ادبیات عرب» ارائه می‌شد. تحقیقی که از دانشگاه‌های کشورهای عربی و غیرعربی صورت گرفت، نشان داد که گرایشهایی مانند: «قسم تعلیم اللغة» (گرايش زبان) و «قسم‌الأدب» (گرايش ادبیات) و قسم «النقد والأدب المقارن» (گرايش نقد و ادبیات تطبيقي) هم وجود دارد. بنابراين، گروه زبان و ادبیات عربي دانشگاه تربيت مدرّس پس از مدّت‌ها بحث و بررسي و مشورت با صاحب‌نظران داخلي و خارجي، به‌ویژه در چند همایش مدیران گروههای عربی به اين نتيجه رسيد كه گرايشها و رشتههاي مستقلی چون ادبیات عربي و آموزش زبان عربي ايجاد كند. به فضل خداوند و پس از انجام تلاشها و پيگيريهاي فراوان، گروه موفق شد در سال 1387 گرايش ادبیات عربي را که بعدها یعنی در سال 1395 تبدیل به رشته ادبیات عربی شد تاسیس کند و در سال 1392 رشته آموزش زبان عربي را داير كند.
اهداف رشته ادبیات عربی به دودسته اهداف اصلی و فرعی قابل‌تقسیم است که در ادامه تبیین می‌گردد
الف: هدف اصلی: تربیت نیروی فرهیخته و پژوهشگران متعهّد در عرصۀ فرهنگ و ادب عربی
ب: اهداف فرعی:
- فهم عمیق زبان وحي و متون عربی اسلامی
- تقویت درک و فهم ذوق ادبی و هنری
- کمک به شناخت فرهنگ عربی و تمدّن عظیم اسلامی به‌منظور کمک در بازآفرینی تمدّن نوین اسلامی
- تقویت تعامل فرهنگی و ادبی با جهان اسلام و عرب
- کمک به غنیسازی فرهنگ و ادبیات ملّی (فارسی)
- آشنایی عمیق با جریانهای فکری و مکتبهای ادبی و نقدی
اما اهداف رشته آموزش زبان عربی نیز عبارت‌اند از:
- آشنایی با تئوری‌های آموزش زبان عربی مبتنی بر زبان‌شناسی نوین
- آشنایی با نظام صوتی و معنایی زبان عربی به‌منظور درک مفاهیم
- آشنایی با متون مختلف زبان عربی
- تقویت توانایی در مهارت‌های چهارگانه زبان
- تقویت علاقه به آموزش زبان عربی
- کمک به وزارت آموزش و پرورش در تربیت مدرسان و معلمان آگاه و کارآمد در تدریس زبان عربی
- کمک به وزارت آموزش و پرورش در برگزاری کارکاههای آموزش زبان عربی
- کمک به وزارت آموزش و پرورش در برگزاری دوره های دانش افزایی معلمان
اما رشته زبان و ادبیات عربی در مقطع دکترا به‌طور علمی، عملی و پژوهشی دانشجو را با حوزه‌های گوناگون زبان و ادبیات عربی قدیم و جدید و با در نظر گرفتن نیازهای بومی کشور مخصوصاً در زمینه تعامل میان زبان و ادبیات عربی با زبان و ادبیات فارسی در طول تاریخ مشترکشان آشنا می‌سازد
اهداف رشته زبان و ادبیات عربی در مقطع دکترا عبارت‌اند از:
- آشنا شدن و تخصص پیدا کردن دانشجویان در حوزه‌های گوناگون رشته زبان و ادبیات عربی
- شناخت نیازهای کشور به زبان و ادبیات عربی از رهگذر تحقیق و پژوهش در آن
- تربیت متخصصان جوان بر اساس تحولات ادبی و نقدی مرتبط با زبان و ادبیات عربی
- تأمین نیازهای مراکز، آموزشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های انسانی و اسلامی به نیروهای جوان و متخصص در زبان و ادبیات عربی
- تربیت مدرسان جوان و آشنا به فنون و تکنیک‌های آموزشی جدید در حوزه زبان و ادبیات جهت پر کردن خلأ موجود در دانشگاه‌ها به آموزش‌های نوین
مديران گروه از آغاز تاکنون به ترتيب عبارت‌اند از:
از آغاز تأسیس گروه تا سال 1380، زنده‌ياد دکتر فيروز حريرچی، از سال 1380 تا سال 1387، دکتر خليل پروينی، از سال 1387 تا آذرماه سال 1391، دکتر عيسی متقی‌زاده، از تاريخ 12/09/1391 تا 15/11/95 دکتر خليل پروينی، از 15/11/95 دکتر فرامرز میرزایی